24-02-2021 
Biblionet Groningen is de overkoepelende organisatie achter 37 bibliotheken in de provincie Groningen. Ze dagen inwoners van de provincie uit om zichzelf te ontwikkelen, elkaar te ontmoeten, geïnspireerd te raken en mee te doen in de samenleving. Het Zorg Innovatie Forum sprak met een senior adviseur van Biblionet over het belang van bibliotheken in de provincie en wat lezen kan betekenen voor kinderen, jongeren en volwassenen.
De komende vier jaar werkt Biblionet aan drie maatschappelijke opgaven.
- De geletterde samenleving
Hierbij hoort het leesoffensief (0 tot 18 jaar), werken aan laaggeletterdheid (vanaf 18 jaar) en de gezinsaanpak. In de gezinsaanpak komen de eerste twee samen. - Participatie in de informatiesamenleving
Daarbij draait het om technologische digitalisering, waarbij zaken als virtual reality en robotisering komen kijken en om digitale vaardigheden. Het is belangrijk om mensen goed toe te rusten voor het leven in een digitale samenleving. - Levenlang ontwikkelen
Iedereen van 0 tot 100 jaar krijgt de kans om zich te ontwikkelen en heeft toegang tot de bibliotheek.
Biblionet Groningen organiseert naast losse activiteiten ook vaste programma’s zoals de Bibliotheek op School en BoekStart in de Kinderopvang. Bij deze programma’s wordt goed gekeken wat de doelgroep nodig heeft. Het is een cirkel van beleid, collectie en activiteiten, geeft Jolanda Robben, Senior Adviseur van Biblionet Groningen aan.
Biblionet in Corona-tijd
De bibliotheken zijn momenteel dicht, maar dat betekent niet dat ze bij Biblionet bij de pakken neer zijn gaan zitten. Vanaf maart zijn er twee paden ontstaan. De fysieke bibliotheek is veel dicht geweest, maar via een afhaalservice konden mensen alsnog boeken lenen. Daarnaast organiseert Biblionet normaal gesproken honderden activiteiten per jaar, zoals kindermiddagen, lezingen, workshops en taalvrijwilligers. Deze worden nu online aangeboden. Zo is er van start gegaan met een online boekenclub genaamd Boekeloere. Elke maand wordt er een boek gelezen, vaak afkomstig van een Groningse schrijver. De maand wordt afgesloten door een lezing met de schrijver van het boek. Op het Youtube kanaal BiebLab verschijnen wekelijks video’s voor kinderen. Via Bieblab kunnen ze experimenteren, onderzoeken en toffe series maken. Zo wordt er gegamed, lego gemaakt en quizzes gehouden. Hier komt de kracht van het netwerk van Biblionet Groningen ook van pas, zegt Jolanda Robben. “In de 37 bibliotheken van alle gemeenten in de provincie worden BiebLab en andere activiteiten gepromoot. Vanaf maart zijn we al structureel bezig en we zien nu grote groei en stappen.”
In het Online Taalhuis biedt Biblionet Groningen via Youtube filmpjes aan, omdat mensen niet fysiek naar het taalhuis kunnen komen. Op deze manier kunnen geïnteresseerden op een informele manier een lesje volgen. In verkiezingstijd wordt er dagelijks een video geupload waarin een taalambassadeur een vraag stelt, die vervolgens beantwoord wordt door bijvoorbeeld een gemeenteraadslid of een taalvrijwilliger. Bekijk de video’s met vragen als ‘Wat is stemrecht?’ ‘Waarom moeten we stemmen?’ en ‘Wat is democratie?’ hier.
Biblionet Groningen bereikt veel kinderen thuis, en de activiteiten zijn meestal gekoppeld aan een boek. In samenwerking met de Veiligheidsregio werd via een live-uitzending vanuit de brandweerkazerne voorgelezen uit het boek LAPPA Piep!. Een boek dat de Veiligheidsregio zelf heeft uitgegeven over brandveiligheid en rookmelders. Ook hebben zo’n 150 kinderen een boomhut ontwerp van Lego gemaakt en opgestuurd naar Biblionet, naar aanleiding van een Bieblab over het boek de Waanzinnige boomhut. Dit alles in het kader van een LEGO-bouwwedstrijd. Een mooie manier om kinderen aan het lezen te krijgen en ondanks de geldende maatregelen toch mooie activiteiten voor de leden te organiseren.
Naast activiteiten voor kinderen zijn er voor alle verschillende doelgroepen online activiteiten. “Natuurlijk vergde dit wat aanpassingsvermogen, maar we waren al in het najaar van 2019 gestart met onze online activiteiten. We zijn nu zelfs bezig met het ontwikkelen van een eigen medialab.”
“Het is mooie aan een netwerk dat je veel voor elkaar kunt betekenen. Dat zie je bijvoorbeeld aan onze samenwerking met de Veiligheidsregio, en dat is ook de meerwaarde van deelname aan het ZIF netwerk. 1 en 1 is in dit geval 3.”
Functie van de bibliotheek
Biblionet Groningen vindt de gezinsaanpak heel belangrijk. “Normaal gesproken zijn kinderen veel op school, maar nog meer thuis, en in deze tijd zeker. Hoe kunnen we ervoor zogen dat ouderen de kinderen ook kunnen helpen? Als kinderen moeite hebben met lezen wordt geprobeerd om leesplezier en -motivatie te vergroten. Dit heeft een preventieve werking als het gaat om laaggeletterdheid, maar is vooral bedoeld als leesbevordering in de vorm van plezier. Bijvoorbeeld met een leesprogramma als Scoor een Boek!, waarbij we samenwerken met FC Groningen en bekende voetballers inzetten als rolmodel. Ook ouders die moeite hebben met lezen, worden bijgestaan.” De grote programma’s van Biblionet Groningen worden door de hele provincie uitgerold, maar per gemeente kan de focus anders zijn. In een gebied als de Veenkoloniën is de focus op laaggeletterdheid groter.
Bibliotheken zijn door de jaren heen een andere functie gaan vervullen. Waar een bibliotheek vroeger een uitleenfunctie had, is het nu een plek voor ontmoeting, zelfontwikkeling, plezier en geletterdheid. De bibliotheek heeft een grote maatschappelijke en educatieve functie en is waardevrij en laagdrempelig. Deze rol moet steeds verder uitgebreid worden. Wanneer de regels het weer toe laten moeten bibliotheken weer een plek worden waar mensen gewoon kunnen zijn. Ze komen niet alleen iets halen, maar ook iets brengen, want iedereen heeft kennis en interesses. Biblionet wil graag de sleutel geven aan de samenleving!
