Raad van Ouderen publiceert twee adviezen over participatie van ouderen

Staatssecretaris Vicky Maeijer van Langdurige en Maatschappelijke Zorg (VWS) nam op maandag 7 oktober twee adviezen in ontvangst van de Raad van Ouderen (RvO), een gevraagd en ongevraagd advies van ouderen over sociale participatie en beleidsparticipatie.

1. Sociale participatie: smeerolie voor de samenleving – Met de kennis en ervaring van ouderen
2. Ouderen aan de beleidstafel: de afvinkparticipatie voorbij.

Het ministerie vroeg de Raad van Ouderen eind 2023 om advies over hoe de samenleving – in algemene zin – kan worden opgeroepen en geactiveerd om te zorgen voor en/of om te zien naar elkaar. En dan met een specifieke vraag hoe de groep vitale ouderen kan worden geactiveerd. Het verzoek van VWS was om vooral te kijken naar de ouderen die wel bereid en in staat zijn om een bijdrage te leveren, maar dit uit zichzelf niet doen.

Advies 1: Versterking bijdrage van ouderen aan de samenleving
In het eerste advies Sociale participatie: smeerolie voor de samenleving – Met de kennis en ervaring van ouderen gaat de RvO in op de vraag hoe de bijdrage van ouderen nog verder versterkt kan worden. Ouderen doen namelijk al erg veel, maar hoe kunnen ouderen die nog niet participeren geactiveerd worden. Omdat het motto van de raad is: praten mét ouderen en niet óver ouderen werden door het hele land gesprekstafel georganiseerd voor dit advies. De regionale ouderennetwerken (verzameld in het samenwerkingsverband Stem van Ouderen) organiseerden deze, net als de landelijke seniorenorganisaties. Uit de vele gesprekken blijkt dat ouderen op veel verschillende manieren al actief zijn. Om de bijdrage van ouderen verder te versterken, is het belangrijk dat de overheid de juiste randvoorwaarden schept. De Raad van Ouderen doet diverse aanbevelingen op landelijk, lokaal en individueel niveau in hun advies:

• Maak gebruik van alle kennis die nu al aanwezig en ga met elkaar aan de slag
• Ontwikkel een strategie voor de lange termijn en wees als overheid betrokken en betrouwbaar
•  Betrek inwoners en stimuleer werkgevers
• Zorg voor grotere erkenning en waardering van vrijwilligers en mantelzorgers
• Zorg voor toegankelijke loketten waar ouderen terecht kunnen voor meer informatie

Advies 2: Volwaardige beleidsparticipatie van ouderen
De kennis en ervaring van ouderen wordt nog te weinig benut bij het maken van beleid. Samen met het gevraagde advies over sociale participatie komt de RvO daarom met een ongevraagd advies over beleidsparticipatie: Ouderen aan de beleidstafel: de afvinkparticipatie voorbij. Dit advies brengt de kwaliteiten van ouderen en experts samen. In het advies benadrukt de RvO de kansen en waarde die volwaardige beleidsparticipatie van ouderen biedt voor zowel de samenleving als ouderen. De focus in dit advies ligt nadrukkelijk op meewerken aan, meedenken met en verantwoordelijk zijn voor beleid van A tot Z. Uit reacties van alle betrokkenen blijkt dat het thema beleidsparticipatie enorm leeft. De conclusie is dat plannen en beleid beter worden als ouderen vanaf begin tot eind betrokken zijn bij het hele proces, van ontwerptafel tot uitvoering. De belangrijkste aanbeveling luidt dan ook: ‘Maak beleidsparticipatie door ouderen verplicht in beleidsprocessen.’

De volledige adviezen zijn terug te lezen op de website van de Raad van Ouderen: www.raadvanouderen.nl

Vanuit Platform Pouwer zitten vier leden in de Raad van Ouderen, vanuit iedere provincie één afgevaardigde. Meerdere van deze afgevaardigden schreven mee aan deze adviezen. Hen willen wij van harte bedanken voor hun waardevolle bijdrage. Ook een dankwoord voor de deelnemers aan de gesprekstafels in onze vier provincies in juni en juli.

Meer weten of eens in gesprek over ouderenparticipatie? Schroom dan niet contact met ons op te nemen via pouwer@zorginnovatieforum.nl!